บทความตอนที่ 6  ได้กล่าวถึงนโยบาย Thailand 4.0 ของประเทศไทยบนพื้นฐานของแนวคิด Cyber-Physical System (CPS)  และได้แนะนำความหมายของ Industry 4.0 ว่าเป็นรูปแบบธุรกิจดิจิทัลที่อาศัยการเชื่อมโยงธุรกิจในทุกมิติ ทั้งแนวลึกและแนวกว้าง (Vertical and Horizontal Integration) ทั้ง Top-floor และ Shop-floor  บทความตอนใหม่นี้จะกล่าวถึงกรอบความคิดของการพัฒนาอุตสาหกรรม 4.0 ของประเทศไทย และบทบาทของรัฐในการส่งเสริมการขับเคลื่อนอุตสาหกรรม 4.0 กรอบความคิดของการพัฒนา Industry 4.0 Industry 4.0 ตามที่ได้อธิบายมาในตอนที่แล้ว บางครั้งเรียกว่า “Industrial Internet” หมายถึงการทำธุรกิจที่ใช้อินเทอร์เน็ตและเทคโนโลยีดิจิทัลเชื่อมโยงกระบวนการทางธุรกิจและทำประมวลผลข้อมูลในรูปแบบใหม่ ๆ จนมีผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงตั้งแต่รูปแบบธุรกิจ (Business Model) สินค้าและบริการ กระบวนการผลิต และกระบวนการทำงานตลอดห่วงโซ่คุณค่าจากต้นน้ำจนถึงปลายน้ำ ทำให้ธุรกิจพัฒนาไปในทิศทางที่เน้นการตอบสนองความต้องการของผู้บริโภคได้อย่างแท้จริง  Industry 4.0 เป็นคำที่ใช้เพื่อสื่อความหมายถึงยุคที่ 4 ของการปฏิวัติอุสาหกรรมที่เน้นการใช้เทคโนโลยีดิจิทัลเพื่อให้เกิดการเชื่อมโยงกระบวนการทางธุรกิจทั้งภายใน(Vertical Integration) และกระบวนการทางธุรกิจภายนอก (Horizontal Integration) ที่จะปรับเปลี่ยนแนวคิดและแนวทางการทำธุรกิจใหม่โดยเน้นการสร้างคุณค่า…

บทความตอนที่ 5  ภายใต้หัวข้อ “Cyber-Physical System” ได้กล่าวถึงบทบาทของโลกดิจิทัล (Digital World หรือ Digital Layer)  โดยมีIoT ทำหน้าที่ส่งข้อมูลและบอกสถานภาพของสิ่งต่าง ๆ ในโลกกายภาพ แล้วนำไปประมวลผลในโลกดิจิทัล และโลกดิจิทัลนี้เป็นที่เกิดนวัตกรรมใหม่ ๆ เกี่ยวกับบริการที่อาศัยเทคโนโลยีดิจิทัล (Digital Services) การสร้างบริการดิจิทัลทำงานด้วยข้อมูลบน Digital layer นี้ช่วยเชื่อมโยงสินค้า เครื่องมือ เครื่องจักร และอื่น ๆ ทำให้เกิด Visibility หรือการมองเห็นทุกขั้นตอนของกระบวนการทำงานตลอดห่วงโซ่คุณค่า ช่วยสร้างความสัมพันธ์ที่ใกล้ชิดกับลูกค้า (Customer intimacy) และช่วยขยายขอบเขตธุรกิจไปสู่สากล(Globalization)  IoT จึงถูกมองว่าเป็นพัฒนาการของเทคโนโลยีดิจิทัลครั้งใหม่ที่สำคัญและมีผลต่อการเปลี่ยนแปลงการทำธุรกิจของศตวรรษที่ 21บทความตอนที่ 6 จะกล่าวถึงนโยบาย Thailand 4.0 ของประเทศไทยบนพื้นฐานของแนวคิดของระบบ CPS และเรื่อง Industry 4.0 Thailand 4.0 “ประเทศไทย 4.0” เป็นคำที่รัฐบาลต้องการสื่อสารกับประชาชนในเชิงนโยบายว่าจากนี้ไปรัฐบาลต้องการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของประเทศโดยอาศัยเทคโนโลยีที่สามารถสร้างมูลค่าที่สูงกว่าแต่ก่อน แทนที่จะเน้นการสร้างเศรษฐกิจจากแรงงานและทรัพยากรธรรมชาติเหมือนในอดีต รัฐบาลต้องการเห็นประเทศไทยมีศักยภาพในการใช้เทคโนโลยีเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มทั้งในภาคเกษตรกรรม…

เทคโนโลยีดิจิทัลในยุคนี้เป็นเรื่องของการเชื่อมโยงกัน (Connectivity) ที่จริงการเชื่อมโยงด้วยอินเทอร์เน็ตในรอบกว่ายี่สิบปีที่ผ่านมาได้พัฒนามาแล้วสามยุค  ยุคแรกของอินเทอร์เน็ตเป็นการเชื่อมโยงคนกับข้อมูล เราสร้างเว็บไซท์ที่รวบรวมข้อมูลข่าวสารต่าง ๆ ให้ผู้ใช้ได้ค้นหาและนำไปใช้ประโยชน์ ประกอบด้วยข้อมูลในรูปของสื่อผสม การเชื่อมโยงคนกับข้อมูลผ่านอินเทอร์เน็ตช่วยให้คนเราพัฒนาด้านการสื่อสารและการเรียนรู้แบบก้าวกระโดดอย่างที่ไม่เคยเป็นมาก่อน ยุคที่สองของอินเทอร์เน็ตเป็นการเสริมอินเทอร์เน็ตด้วย Social technology เกิดการเชื่อมโยงกันระหว่างคนกับคน เป็นผลให้เกิดชุมชนใหญ่เล็กในโลกไซเบอร์ ทำให้การปฏิสัมพันธ์ระหว่างคนทำได้กว้างขวางมากขึ้น การเชื่อมโยงกลุ่มคนผ่านอินเทอร์เน็ตด้วยสื่อสองทางเป็นผลให้รูปแบบการทำธุรกิจเปลี่ยนแปลงไปอย่างมาก ผู้บริโภคซึ่งครั้งหนึ่งเคยเป็นผู้บริโภคที่คอยตั้งรับ (Passive consumer) กลับกลายเป็นผู้บริโภคที่เล่นบทรุก(Active consumer) อย่างที่ไม่เคยเป็นมาก่อน ธุรกิจต่างต้องปรับกลยุทธ์ด้านการตลาดใหม่หมด จากการเน้นขายสินค้ามาเป็นเน้นประโยชน์ที่เกิดจากการใช้สินค้าแทน บัดนี้ เรากำลังก้าวเข้าสู่อินเทอร์เน็ตยุคที่สาม ในยุคนี้เป็นการเชื่อมโยงกันระหว่างสรรพสิ่งบนโลกใบนี้  รู้จักในชื่อว่าInternet of Things (IoT) และ Internet of Everything (IoE)  สรรพสิ่งในโลกนี้ ไม่ว่าจะเป็นสิ่งมีกายภาพหรือไม่มีกายภายต่างสามารถเชื่อมโยงกันได้ เกิดเป็นนวัตกรรมใหม่ ๆ ที่ช่วยแก้ปัญหาและสร้างประโยชน์สารพัดชนิดได้อย่างมีประสิทธิผลและในวงกว้าง นำไปสู่กระบวนการทำงานอัตโนมัติยุคใหม่ที่นิยมเรียกว่า Pervasive Digital Automation เป็นระบบอัตโนมัติที่เชื่อมโยงคนทำงาน ระบบงาน และอุปกรณ์เครื่องจักรต่าง ๆ ในโรงงาน รวมทั้งเชื่อมโยงกับวัสดุที่ใช้ในกระบวนการผลิตและสินค้าที่ผลิตสำเร็จออกสู่ตลาด ทั้งหมดนี้ต่างเชื่อมโยงกันให้เป็น IoT/IoE เกิดเป็นกระบวนทำงานอัตโนมัติเต็มรูปแบบ ผลคือทำให้โลกเราก้าวเข้าสู่พัฒนาการการทำธุรกิจในยุคที่เรียกว่า…

บทความตอนที่ 4  ภายใต้หัวข้อ “Cyber-Physical System” ได้กล่าวถึงการใช้เทคโนโลยีดิจิทัลยุคใหม่เชื่อมโยงสิ่งต่าง ๆ ในโลกกายภาพด้วยซอฟต์แวร์ในวงกว้าง เป็นผลให้เกิดระบบทำงานแบบอัตโนมัติมิติใหม่ที่สามารถปรับรูปแบบการทำงานตามความเหมาะสมจนนำไปสู่การปฏิรูปธุรกิจอย่างที่ไม่เคยเป็นมาก่อน เป้าหมายของการปฏิรูปนี้จะเน้นการปฏิสัมพันธ์กับเทคโนโลยีที่ทำให้เกิดคุณค่า (Value creation) แก่ผู้บริโภคและผู้ที่เกี่ยวข้อง บทความตอนที่ 5 นี้จะกล่าวถึงบทบาทของชั้น “Digital Layer”หรือ “Digital World” ในโลกธุรกิจสมัยใหม่ บทบาทของชั้นดิจิทัล (Digital Layer) ในโลกธุรกิจสมัยใหม่ ตามที่ได้กล่าวมาตอนต้นว่าธุรกิจจากนี้ไปจะถูกออกแบบให้ทำงานอยู่ในโลกสองใบ คือโลกดิจิทัล (Digital หรือ Cyber World) และโลกกายภาพใบเดิม (Physical World) โลกชั้นดิจิทัลเป็นโลกของข้อมูลและซอฟต์แวร์ที่ถูกออกแบบให้ทำงานแทนมนุษย์และสามารถปฏิสัมพันธ์กับเครื่องจักรและสรรพสิ่งได้ผ่านอุปกรณ์เช่น Sensors และ Actuators และเทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์อื่น ๆ ที่อยู่ในกลุ่ม Internet of Things (IoT) ภาพที่แสดงข้างต้นสื่อให้เห็นว่า IoT จะทำหน้าที่สร้างข้อมูลที่เกี่ยวกับสรรพสิ่งในโลกกายภาพโดยตรง เช่นตัวสินค้า ส่วนประกอบในการบริการโลจิสติกส์ เครื่องจักรในโรงงาน ฯลฯ ตัวสินค้าสามารถบอกตำแหน่งของตนเองภายในคลังสินค้า หรือสินค้าที่บรรทุกอยู่ในรถขนส่งสามารถระบุตำแหน่งในขณะขนส่งรวมทั้งประมาณการณ์ได้ว่าจะถึงตำแหน่งของผู้รับสินค้าภายในอีกกี่ชั่วโมง ข้อมูลเหล่านี้เมื่อถูกสร้างขึ้นแล้วก็จะไปปรากฏอยู่ในโลกดิจิทัล…

บทความตอนที่สามได้พูดถึงแนวคิดของการปฏิรูปทางเศรษฐกิจ(Economic Transformation) และการปฏิรูปแนวทางการทำธุรกิจ (Business Transformation) ที่เกิดจากอิทธิพลของพัฒนาการด้านเทคโนโลยีดิจิทัล ตอนที่ 4 นี้ ภายใต้หัวข้อ “Cyber-Physical System” จะกล่าวถึงเรื่องการปรับเปลี่ยนแนวทางการทำธุรกิจที่อาศัย Internet of Everything (IoE) ช่วยเชื่อมโยงการทำธุรกิจในโลกไซเบอร์และโลกกายภาพที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงการทำธุรกิจครั้งใหญ่ อันเป็นวิธีหนึ่งที่จะนำไปสู่การปฏิรูปการทำธุรกิจและการปฏิรูปทางเศรษฐกิจครั้งสำคัญ Cyber-Physical System (CPS)  ดังที่ได้กล่าวมาแล้วว่าจากนี้ไปคนเราจะทำธุรกิจในโลกสองใบ คือโลกดิจิทัล หรือโลกไซเบอร์ (Cyber World) และโลกกายภาพ (Physical World)โดยโลกไซเบอร์จะทำงานส่วนที่เกี่ยวกับข้อมูล  เช่นข้อมูลเกี่ยวกับตัวสินค้าและลูกค้า กระบวนการที่เกี่ยวกับการทำงานด้านต่าง ๆ ในรูปซอฟต์แวร์ เช่นกระบวนการสั่งซื้อสินค้าและกระบวนการชำระเงิน และบริการงานด้านต่าง ๆ ที่อยู่รูปของซอฟต์แวร์เช่นบริการตรวจสอบสถานภาพสินค้าคงคลังและบริการสั่งจ่ายเงินจากบัญชีในธนาคาร  โลกไซเบอร์มีรูปแบบที่ประกอบด้วยระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์ที่เชื่อมโยงกันและส่วนใหญ่เป็นการเชื่อมโยงผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ต โดยเฉพาะเครือข่ายบริการที่มีลักษณะบริการคลาวด์ (Cloud services) หรือที่เรียกันว่า “Cyber in Cloud” โลกไซเบอร์ในอนาคตยังจะรวมทั้งส่วนที่ทำงานเป็นดิจิทัลภายในตัวเครื่องจักรและอุปกรณ์ต่าง ๆ ในลักษณะของ Embedded Systems เช่นระบบซอฟต์แวร์ที่ฝังตัวเป็นส่วนหนึ่งของเครื่องจักรที่ทำหน้าที่ควบคุมการทำงานส่วนต่าง ๆ รวมทั้งเฝ้าติดตามการทำงานของตัวเครื่องจักร ระบบซอฟต์แวร์ที่ฝังตัวในเครื่องจักรถูกเรียกว่า“Cyber…

สองตอนที่แล้ว เราได้พูดถึงพัฒนาการด้านเทคโนโลยี Internet of Things (IoT) และความสำคัญที่ IoT มีต่อระบบธุรกิจ โดยมีใจความสำคัญว่าIoT เป็นคลื่นลูกใหม่ที่จะเปลี่ยนแปลงโลกแห่งธุรกิจครั้งสำคัญของศตวรรษที่21  โดยเป็นเทคโนโลยีที่สามารถเชื่อมโยงทุกสิ่งทุกอย่างในโลก ทั้งคนเครื่องจักร สินค้าทุกชนิด และสิ่งของทุกชนิดที่มีกายภาพทำให้สรรพสิ่งทั้งปลายมีความฉลาดมากขึ้น IoT เป็นเทคโนโลยีที่ค่อนข้างจะ Disruptive คือมีพลังที่จะทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างมาก  IoT ช่วยให้ธุรกิจปรับปรุงกระบวนการทำงานให้มีประสิทธิภาพและประสิทธิผลมากขึ้น ช่วยให้ธุรกิจเพิ่มประสิทธิภาพ (Optimize) ตลอดกระบวนการผลิต  ช่วยเสริมสร้างความใกล้ชิดกับพันธมิตรและลูกค้าจนเกิดความสัมพันธ์ที่ดีและนำไปสู่การร่วมมือกันเพื่อสร้างคุณค่าร่วมกัน IoT เป็นหนึ่งในหลาย ๆ เทคโนโลยีดิจิทัลที่มีผลต่อการปฏิรูทางเศรษฐกิจของทุกประเทศจากนี้เป็นต้นไป จะเร็วหรือช้าขึ้นอยู่ที่ความตระหนักและนโยบายภาครัฐร่วมกับภาคเอกชนที่จะผลักดันให้เกิดการปฏิรูปธุรกิจอย่างจริงจัง  ตอนที่สามนี้จะพูดถึงแนวคิดของการปฏิรูทางเศรษฐกิจ(Economic Transformation) ที่เกิดจากอิทธิพลของพัฒนาการด้านเทคโนโลยีดิจิทัล ซึ่งเป็นแนวคิดพื้นฐานที่นำไปสู่การปฏิรูปแนวทางการทำธุรกิจ(Business Transformation) ที่จะกล่าวถึงในตอนที่ 4 ภายใต้หัวข้อ “ความหมายของ Cyber-Physical System” ตอนที่ 5 จะกล่าวถึงเรื่อง IoT กับการยกระดับผลิตภาพในภาคอุตสาหกรรมไทย บทความชุดนี้จะจบด้วยตอนที่ 6 ในหัวข้อ “แนวทางส่งเสริม Industry 4.0 ของประเทศไทย” การปฏิรูประบบเศรษฐกิจจากอิทธิพลของเทคโนโลยี การปฏิรูปทางเศรษฐกิจ…